“Bepaalde stukken natuur moet je rust geven en afschermen. Andere hebben een grotere draagkracht, waar je mensen bij kan betrekken.” Conservator van de Stiemervallei en decennialang vrijwilliger Jos Lycops is overtuigd van de gewijzigde blik van Natuurpunt in de omgang met groen. De almaar grotere oppervlakte die Natuurpunt in beheer heeft en de enorme impact van menselijk handelen op de natuur maken dat meer vrijwilligers nodig zijn om die alle kansen te bieden.
Wat houdt natuurbeheer in de Stiemervallei in?
Jos: Allereerst werken we mét de natuur, niet ertegen. In de Stiemervallei wemelt het van de rijkdommen, maar ze staan onder druk. Die hoge kwaliteit willen we behouden en wat verloren ging terughalen. Het is niet de bedoeling de natuur in een bepaalde richting te dwingen. Wel om haar te ontdoen van kansarmoede. Als je de natuur kansen geeft, zal ze die grijpen en verrassen. Piepkleine pareltjes ontspringen waar je ze helemaal niet verwacht. Zo maakten we onlangs een vijver weer open, waardoor aan de oever het plantje ‘rode ganzenvoet opschoot dat daar nooit eerder werd gezien.
Welke taken mogen vrijwilligers zoal doen in de Stiemervallei?
Jos: Waar professionele medewerkers vooral grote werken voorbereiden, focussen we met de vrijwilligers op het kleinschalige. Zo creëren we ook draagvlak bij de vele mensen die nu al meehelpen in de Stiemervallei en als buurtbewoner fier zijn op dit uitzonderlijk stukje groen. Vrijwilligers bestrijden onder meer exoten, breken omheiningen af, zamelen zwerfvuil in, maken takkenwallen door hout op te stapelen en herstellen dijken. Andere vrijwilligers observeren en signaleren problemen en uitdagingen of springen educatief in door met kinderen rond natuurbeleving te knutselen. We zijn ook op zoek naar enthousiastelingen die zonder te veel gespecialiseerde kennis de Stiemervallei in de kijker willen zetten. In de toekomst willen we perceeltjes toewijzen aan vrijwilligers die met een duidelijk omlijnde taak het stukje kunnen opwaarderen wanneer ze dat willen, zonder bijzondere begeleiding van een professional. De donkergroene aanpak behoort tot het verleden.
Wat wordt precies bedoeld met een donkergroene visie op natuur?
Jos: We zetten er niet op in om tijdens rondleidingen elk plantje te benoemen of de naam van elke boom te kennen. Liever laten we meer ruimte voor echte beleving waar de draagkracht van de natuur groot genoeg is. Een beperkt aantal plaatsen moet je afschermen voor menselijke aanwezigheid. Maar andere oorden zijn bijzonder geschikt om mensen te laten proeven van de schoonheid en de enorme waarde van de natuur. Noem het rentmeesterschap, waarbij de gecreëerde meerwaarde vooral ligt in de opwaardering van je eigenwaarde als vrijwilliger en de deugddoende rust.
Hoe slaagt vrijwilligerswerk in het groen erin om je tot rust te laten komen?
Jos: Je komt er los van dagelijkse zorgen en verplichtingen. Bovendien kom je terecht in een gemotiveerd team van gelijkgezinden. Tel daar nog de telkens wijzigende context op het ritme van de seizoenen bij en de zichtbare resultaten die je kan boeken. Als vrijwilliger in de Stiemervallei heb je wezenlijke invloed en bouw je mee aan iets waardevols. Dat geeft voldoening en helpt je op weg naar bewondering en verwondering.
Ook geboeid door natuur?
Word vrijwilliger in de Stiemervallei
Jos Lycops: 0484 61 83 88
Elke maand kan je als vrijwilliger vrijblijvend de handen uit de mouwen steken in de Stiemervallei. Kom zeker een keer proberen. Waar in de Stiemervallei je precies aan de slag kan, wordt enkele weken op voorhand bepaald.
Je leest er alles over op www.stiemervallei.be
Dit zijn de volgende instapmomenten voor nieuwsgierige natuurvrienden:
7 januari
4 februari
Lees je graag meer van wat Jos vertelde?
Hier kan je verder lezen.
