Monumenten zijn de stille getuigen van wat zich vroeger heeft afgespeeld. Ook onze stad is het decor geweest van interessante, boeiende en soms emotionele gebeurtenissen. Die levend houden via monumenten en gedenktekens is een manier om de mensen van vandaag te laten proeven van wat Genk zo rijk en mooi heeft gemaakt.
Monument Mijnlamp
LOCATIE: Rondpunt Noordlaan
OPGERICHT: december 1999
VERTELLER: Roger Gaspercic, lid van het Genker Mijnwerkerskoor
JAARLIJKSE HERDENKING: 4 december, Sint-Barbara
De aanleiding
“Het idee om de ondertussen alom bekende Mijnlamp als monument te installeren komt van het Genker Mijnwerkerskoor”, vertelt Roger. In oktober 1998 kreeg het Genker Mijnwerkerskoor de vraag om de inhuldiging van de Mijnlamp in Tollembeek in Zuid-Oost-Vlaanderen op te luisteren. Vanuit die streek vertrokken destijds heel wat zogenaamde fossenmannen om in de mijnen in de Borinage te gaan werken. “Wij vonden zo’n mijnlamp meteen een prachtig symbool dat ook in Genk alle bestaansrecht heeft. Daarom dienden we de week erna al een aanvraag in voor een lapje Genkse grond om een gelijkaardige lamp te laten plaatsen. Maar het gemeentebestuur had een nog beter idee: de bestuursploeg van toenmalig burgemeester Gabriels stelde voor om zelf een gigantische natuurgetrouwe metalen mijnwerkerslamp te bouwen.”
Geknipte plaats
“Hier staat onze Genkse mijnlamp perfect”, prijst Roger de keuze voor de rotonde van de Noordlaan en de Tennislaan. “De spoorwegbrug aan de rotonde was vroeger de toegangspoort tot de mijn van Winterslag. In het kleine station onder de spoorwegbrug kwamen dagelijks talloze arbeiders uit Haspengouw en het Hageland aan. En natuurlijk ook heel veel bewoners van de tweede en vierde cité van Winterslag en mijnwerkers uit de verder gelegen gebieden in Termolen en Zonhoven.” Die verzamelden waar nu de Mijnlamp staat en vertrokken samen per tram naar de mijn.
Ontzag
Roger noemt de mijnlamp graag “het merkteken van de koolputter”. Zonder lamp en licht kon die immers niet aan de slag in de gitzwarte ondergrond. “De installatie van dit monument helpt om het Genkse mijnverhaal nooit te vergeten”, hoopt Roger. “Aan alles merk je dat ook de buurtbewoners daar respect voor hebben. Overal zie je graffiti op publieke gebouwen, muren of elektriciteitskasten. Voorlopig gebeurt dat niet bij onze mijnlamp.” De jaarlijkse herdenking helpt daar ook aan: “We slagen er de laatste jaren almaar beter in om ook de jeugd daarbij te betrekken. Tijdens de herdenking hebben we een mis voor overleden kompels, waar ook ter wereld. Enkele leden van het brandweerkorps nemen dan het woord, net als de burgemeester. En we eindigen met bloemen aan de Mijnlamp”, licht Roger kort toe. “Tot slot weerklinkt de Last Post en lezen we een treffend gedicht voor als ode aan mijnwerkers in het algemeen.” Parallel aan de inhuldiging van de Mijnlamp in 1999 werd een monument opgericht aan de rotonde van de Vennestraat met de Evence Coppéelaan. Dat kreeg een kegelvormig grondvlak als verwijzing naar de mijnterrils. “Maar het werd een afgeknotte kegel om de teloorgang van de steenkoolmijnen in de verf te zetten”, vertelt Roger. “En de acht meter hoge zuilen omsluiten de kegel niet om duidelijk te maken dat Genk nog niet af is. Het groeit elke dag verder!”
Lees via deze link verder over wat Roger nog vertelde rond het mijnwerkerskoor
