Genk is de groenste centrumstad van Vlaanderen. Dat is goed, want meer groen zorgt niet alleen voor meer beleving, maar ook voor een betere leefkwaliteit.
Het centrum van Genk is één van de meest verharde plekken van Genk, waar groen amper of geen plaats heeft. Met het ambitieuze plan rond de centrumvergroening brengt de stad hier verandering in.
In de toekomst zullen we meer geconfronteerd worden met extreme weersomstandigheden, zoals periodes van grote droogte, zware regenval of hittegolven. Om daarop voorbereid te zijn, moeten we volop inzetten op hittebestendigheid en preventieve maatregelen tegen wateroverlast.
Meer groen in de stad kan daarvoor zorgen, want:
- groen kan enkel overleven op ontharde ondergrond, die bovendien zorgt voor een betere waterdoorlating,
- groene kruinen bieden schaduw en gaan hitte tegen.
Voor de heraanleg van de centrumpleinen:
- 1,5% van de oppervlakte is onthard
- 7,5% kruinoppervlakte
Na de heraanleg van de centrumpleinen:
- 30% van de oppervlakte is onthard
- 40% kruinoppervlakte
Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat een ontharding van 30% nodig is voor een ideale waterdoorlating. Een hoger percentage aan kruinoppervlakte zorgt voor meer schaduw, en helpt tegen de hitte.
Ontharden en vergroenen is een werk van ons allemaal. Elke bijdrage maakt een verschil. Ga dus zelf ook aan de slag, en ga volop voor vergroening. Meer info en tips vind je op www.heempark.be/ontharden.
De plannen voor de vergroening van het stadscentrum worden op dit moment nog uitgetekend. Een extern ontwerpbureau werkt samen met bewoners, horeca & handel en stad Genk om de plannen uit te werken. Zodra de plannen definitief zijn, worden ze bekend gemaakt.
We realiseren de centrumvergroening in 3 fases:
- Fase 1: Grote Mark: start najaar 2023 tot einde 2024
- Fase 2: Sint-Martinusplein: 2024
- Fase 3: Stadsplein: 2025
Veiligheid is een van de voorwaarden in het ontwerp van de centrumvergroening. Samen met Fluvius bekijken we de verlichtingsplannen om de straatverlichting aan te passen aan de nieuwe situatie, zodat er geen ‘donkere’ of ‘onveilige’ zones ontstaan.
Stad Genk gaat de impact van de vergroening op de leefkwaliteit zo veel mogelijk meten. In de zomer van 2023 zullen de eerste metingen gebeuren rond enkele parameters van hittestress. Belangrijk is dat er eerst een zogenaamde nulmeting wordt uitgevoerd, waarbij de beginsituatie wordt gemeten. Na de vergroeningswerken wordt in een zomerperiode dezelfde meting opnieuw uitgevoerd om op die manier de impact te kunnen vastleggen.
De keuze voor soort bomen wordt gemaakt op basis van verschillende criteria. Zo is het belangrijk dat het gaat om inheemse soorten, die goed kunnen overleven in de ondergrond van het centrum. Ook wordt gekeken naar schaduw en onderhoud.
In het nieuwe, groene stadscentrum zal er plaats zijn voor kinderen. Dit was een belangrijke vraag tijdens de feedbackmomenten.
Tijdens de werken aan de Grote Markt zullen deze niet meer bereikbaar zijn. In de nieuwe plannen voor de Grote Markt is er speelruimte voorzien voor kinderen. De fonteintjes zullen verdwijnen. Maar op het stadsplein is er ruimte voor een waterelement voorzien.
Jammer genoeg zal er tijdens de werken hinder in het Genkse centrum zijn. Daar kunnen we niet omheen. Wel doen we ons uiterste best om deze hinder zoveel mogelijk te beperken. Daarvoor worden specifieke minder hinder-maatregelen genomen, zoals het aanbrengen van tijdelijke verhardingen zodat voetgangers makkelijk voorbij kunnen wandelen.
Nee. De vergroening wordt doorgevoerd in het verkeersvrije stadscentrum en heeft dus in het geheel geen impact op het verkeer.
Een deel van het centrum blijft verhard, waardoor fietsen, rolskaten en skateboarden nog mogelijk blijft, al zal dit niet meer overal kunnen.
Er is geen impact op de parkeermogelijkheid. De werken vinden plaats binnen zones waar er op dit moment ook niet geparkeerd kan worden. In de plannen wordt ook aandacht besteed aan een goede bereikbaarheid voor hulpdiensten en de selectieve toegang voor bijvoorbeeld verhuizingen.
Met de stadsvergroening willen we gevestigde handelaars een aantrekkelijker Genk geven om in te werken, en tegelijk een nieuwe generatie ondernemers verwelkomen. De vergroening brengt daarbij tal van nieuwe mogelijkheden met zich mee zoals terrasjes in en rond de groene zone.
De horecazaken rond het Stadsplein werden nauw betrokken in het opmaken van de plannen. De hinder tijdens de werken wordt zo veel mogelijk beperkt.
Met de stadsvergroening willen we gevestigde handelaars een aantrekkelijker Genk geven om in te werken, en tegelijk een nieuwe generatie ondernemers verwelkomen. De vergroening brengt daarbij tal van nieuwe mogelijkheden met zich mee. Er zal meer beleving komen in het centrum.
De handelszaken in het centrum werden nauw betrokken in het opmaken van de plannen. De hinder tijdens de werken wordt zo veel mogelijk beperkt.
Er zijn geen handels- of horecazaken die moeten sluiten omwille van de stadsvergroening.
Stad Genk blijft inzetten op evenementen in het centrum.
Het Stadsplein is de voornaamste ruimte voor evenementen en blijft voorzien op een capaciteit van 7.500 mensen. De heraanleg van de Grote Markt en het Sint-Martinusplein zal zo gebeuren dat er ook nog voldoende ruimte is om met onze prachtige stoeten te passeren. Sommige evenementen zullen wel wat moeten herdacht of geheroriënteerd worden, zowel tijdens als na de werken.
Het is de ambitie om de markt in het centrum te houden. De marktkramers in het centrum werden nauw betrokken in het opmaken van de plannen. De hinder tijdens de werken wordt zo veel mogelijk beperkt.
Tijdens en na de werken zal de markt mogelijk gedeeltelijk of volledig verplaatst worden naar andere zones in het centrum.
De herinrichting van de Grote Markt, het Sint-Martinusplein en het Stadsplein wordt momenteel geraamd op ongeveer 4.700.000 EUR (excl. BTW en erelonen). Het project wordt deels mee gefinancierd worden door de Vlaamse overheid. Zo kreeg het project een subsidie van 425.000 EUR in het kader van de oproep 2021: thematische stadvernieuwingsprojecten ’De hittebestendige stad’.