Op 23 en 30 maart 2023 leerden Loeba en Marika alles samen 30 medioren en senioren eieren beschrijven op traditioneel-Oekraïense wijze. Ze gebruiken daarvoor de batiktechniek. Onderaan kan je enkele foto's bekijken.
Wat houdt de batiktechniek in?
Loeba: Wij beschrijven onze eieren door bijenwas in een speciale pen te verwarmen. Met die vloeibare was kunnen we een pysanka beschrijven. Daarna dompelen we de pysanka onder in een verfbad. Kort gezegd, begin je altijd met een kruis en breng je de kleuren een voor een aan. Begonnen wordt met de lichtste kleur om te eindigen met de donkerste. Zodra alle kleuren op het ei zitten, verwarm je de was opnieuw. Daarna wordt de was verwijderd en komen de kleuren tevoorschijn. Bij de workshop gebruiken we leeg geblazen eieren, waarover een laagje vernis komt als afwerking. Maar traditioneel wordt met rauwe eieren gewerkt die intact blijven en worden ingewreven met het zwoerd van spek of met olie of boter voor een mooie glans.
Waar komt de traditie om pysanky te maken vandaan?
Loeba en Marika: Archeologen vonden de motieven van pysanky al op oeroude potscherven. De traditie gaat terug tot voor de kerstening van Oekraïne, toen ze gebruikt werden om de vier natuurelementen water, vuur, aarde en lucht te aanbidden. Het christendom nam die traditie over, waardoor een gewijde paaskorf sindsdien naast brood, kaas, spek, ham en rode bieten ook pysanky bevat. Op tweede paasdag worden ze in Oekraïne aan het graf van een overleden dierbare gelegd. Maar jonge dames schenken ze evengoed aan de man op wie ze verliefd zijn. Hoe mooier het ei, hoe intenser de verliefdheid. (lachen)
Aan wie heb je dit talent te danken?
Loeba: Ik leerde de schildertechniek van mijn moeder en gaf mijn kennis en ervaring onder anderen door aan mijn nichtjes en neefjes. Ondertussen organiseer ik ook veel workshops, die goed worden bijgewoond. Zowel door vrouwen als mannen.
Enkele pysanky van Loeba zijn zelfs te bewonderen in het Pysanka Museum in Kolomyia in Oekraïne. Fotos van Loebas meesterwerkjes vind je op www.pysanky.be.