Refraction - Lionel Smit

Refractie komt voort uit het idee van Claude Monets 'Haystack'-serie – een verkenning van hoe licht onze perceptie van vorm verandert, hoe tijd betekenis hervormt en hoe herhaling een instrument voor openbaring wordt. In dezelfde geest draait dit nieuwe werk om de herhaling van één enkel onderwerp: een portret in olieverf, steeds weer opnieuw gezien door veranderende intensiteiten van levendige kleuren.

In Monets 'Haystacks' was het nooit alleen de hooiberg – het was dageraad, schemering, schaduw, glinstering, verval, het voorbijgaande seizoen en de evoluerende blik van de kunstenaar. Evenzo wordt in 'Refraction' het onderwerp een vat – geen vaste identiteit, maar een oppervlak voor transformatie. Het werk vraagt: hoe verandert hetzelfde gezicht wanneer de wereld eromheen verandert? Welke waarheden komen naar voren in chromatische overdaad of terughoudendheid?

Breuk is buigen – de lichtstroom onderbreken en verstrooien in veelheid. In die zin is elk schilderij in de serie een moment van vervorming en openbaring. Kleur fungeert als filter én kracht, een manier om stemming, culturele verzadiging en zelfs psychologisch weer te vertalen. In een tijd waarin identiteit en perceptie vloeiend zijn, waarin het beeld eindeloos wordt herinterpreteerd door digitale filters, culturele lenzen en politieke sferen, wordt deze serie een spiegel van de gebroken maar aanhoudende behoefte van de wereld om helder te zien.

In 'Refraction is de herhaling niet overbodig – het is een ritueel. Het is een oproep om te vertragen en te zien hoe verschil in de details schuilt. Net zoals Monet dezelfde hooiberg schilderde om de veranderende aard van licht en tijd te belichten, spreken deze portretten over de instabiliteit en schoonheid van de hedendaagse ervaring. Ze gaan niet over één waarheid, maar over vele naast elkaar bestaande waarheden – niet alleen wat we zien, maar ook hoe we zien.